وضعیت جسمی : اگر به هنگام مطالعه احساس خستگی داشته باشید به طور قطع تمرکز حواستان را تحت تاثیر قرار میدهد. هنگام مطالعه بدنمان باید کاملا راحت باشد.
زمان مطالعه : زمان مطالعه بر اساس نوع کتابی که قرار است خوانده شود متفاوت میباشد. درسهایی که نیاز به حفظ کردن ندارند بلکه به فکر کردن نیاز دارند (مانند دروس ریاضی و فیزیک) باید به موقع صبح خوانده شود و درسهایی که نیاز به حفظ کردن دارند باید موقع شب و قبل از خواب و استراحت خوانده شوند.
مکان مطالعه : در انتخاب مکان مناسب برای مطالعه تحقیقاتی شده است. مکان مطالعه باید به دور از سروصدا بوده ، همچنین زیاد گرم ، سرد و یا کم نور نباشد و بهتر است محلی که در آن مطالعه میشود با رنگ سبز نقاشی شده باشد و باید در اتاق مطالعه گلهای طبیعی با رنگهای سبز و زرد موجود باشد و محل مطالعه نزدیک به آشپزخانه و پرنور هم نباشد.
توصیههایی برای افزایش یادگیری و تمرکز
خواندن قرآن و حفظ کردن آیات آن
پرهیز از پرخورى و خوردن غذاهاى سنگین
پرهیز از خواب زیاد ، سحرخیز بودن
خواندن دعای مطالعه و یا دعاهایى که به این منظور وارد شده
مسواک زدن بطور مرتب
خوردن عسل
خوردن کندر و زنجبیل (به مقدار کم)
داشتن استراحت و تفریح به مقدار متعادل و کافی
خواندن دعای مطالعه
آراستن قلب به ذکر و یاد الهی و طلب فهم بهتر و بیشتر و دعا کردن به زبان خود یا زبان عربی یا همان خواندن دعای مطالعه مرسوم قطعا در افزایش قدرت یادگیری بیتاثیر نیست. در کتاب شریف مفاتیحالجنان در فصل اول از باب اول که درباره تعقیبات است دعایی با عنوان دعای مطالعه نقل شده است که گفته شده با خواندنش هوش و استعداد افزایش مییابد.
این دعای مطالعه را پیغمبر(ص) به امیرالمؤمنین(ع) براى حافظه تعلیم نمود:
« سُبْحانَ مَنْ لا یَعْتَدی عَلی اَهلَ مَمْلَکَتِةِ، سُبْحانَ مَنْ لا یَاْخُذُ اَهْلَ الْاَرضِ بِاَلْوانِ الْعَذابِ ، سُبْحانَ الرَّؤُفِ الرَّحیمِ ، اللهُمَّ اجْعَلْ لی فی قَلبیْ نُوراً و بَصَرَاً و فَهْماً و عِلْماً ، اِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیئٍ قَدیرٌ »
و نیز ذکر شده است که در وقت مطالعه دعای مطالعه زیر را بخواند:
« اَللّهُمَّ اَخْرِجْنى مِنْ ظُلُماتِ الْوَهْمِ وَ اَکْرِمْنى بِنُورِ الْفَهْمِ اَللّهُمَّ افْتَحْ عَلَیْنا اَبْوابَ رَحْمَتِکَ وَانْشُرْ عَلَیْنا خَزائِنَ عُلُومِکَ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ
خدایا مرا بیرون آور از تاریکىهاى وهم و به نور فهم گرامىام بدار،خدایا درهاى رحمتت را به روى ما بگشا و خزانههاى علومت را بر ما باز کن به مهربانىات اى مهربانترین مهربانان »
و همچنین نقل است: کسى که مىخواهد حافظهاش زیاد شود مسواک کند و قرآن بخواند (به خصوص آیهالکرسى) و همینطور خوردن مویز در وقت صبحانه توصیه شده است، به خصوص اگر سرخ و تعداد آن بیست و یک دانه باشد، براى تقویت فهم و ذهن و حافظه خوردن حلوا و گوشت نزدیک گردن و عسل و عدس نیز سفارش شده است.
هر روز بعد از نماز صبح پیش از آنکه تکلم کند بگوید: « یا حى یا قیّوم فلا یفوت شیئا علمُه و لایؤده ...»
در کتاب شریف کافى نیز از امام معصوم نقل شده است که از خدا بخواه که عقل تو را قوى بگرداند و از خدا طلب فهم و درک نما.